đều bị phụ nữ từ trẻ đến già chạy theo xem mặt, nhiều đến nỗi chàng
không dám bước ra khỏi xe.
Sử sách Trung Hoa đời nào cũng ghi danh rất nhiều mỹ nữ đẹp nghiêng nước
nghiêng thành. Dù số lượng khiêm tốn hơn nhưng những mỹ nam nổi tiếng về
dung mạo cũng được khắc họa đậm nét và trở thành biểu tượng sinh động
được nhiều người đời sau nhắc đến.
Điểm chung của những mỹ nam này là không chỉ đẹp mà còn có tài năng, khí
chất hơn người, nên mới được nhắc đến và trở thành biểu tượng cho cái
đẹp của giới mày râu. Tuy nhiên, dù có vinh hiển chốn quan trường hay
oai hùng nơi trận mạc, cuối cùng hầu hết các mỹ nam đều có kết cục bi
thảm: bị giết bằng những phương thức tàn độc như ép uống độc dược, xử
trảm hoặc tru di tam tộc... Thậm chí có người phải chịu những cái chết
tức cười hoặc chết già nơi xó nhà không ai biết đến. Thế mới biết câu
người xưa thường nói "hồng nhan bạc phận" không chỉ ứng vào số kiếp
những mỹ nữ mà cả những người đàn ông quá đẹp cũng không tránh khỏi.
Đứng đầu danh sách những mỹ nam của Trung Hoa cổ đại phải kể đến cặp đôi
Phan An – Tống Ngọc, nói như nhiều người đời sau, nếu thời của Phan An –
Tống Ngọc có thi Hoa vương thì chắc chắn hai vị này đoạt giải. Trong
các tiểu thuyết kiếm hiệp, các tác giả cũng thường so sánh nhân vật của
mình “mạo tỷ Phan An”, “ngọc diện Phan An” hay “Tống Ngọc tái thế”… nhằm
cho độc giả hình dung ra vẻ đẹp dị thường của nhân vật.
Phan An - 'Hoa vương cổ đại' mê hoặc từ thiếu nữ đến 'nạ dòng'
Phan An (tên khác là Phan Nhạc), là người Hà Nam, sống vào thời Tây Tấn,
được xem như một kỳ nhân của lịch sử Trung Quốc cổ đại. Phan An dung
mạo rất đẹp, tinh thần và bản lĩnh cũng được ca ngợi, trong dân gian có
câu: “mặt tựa Phan An” để miêu tả những người đàn ông đẹp.
Phan Anh qua nét vẽ của hậu thế. |
Có rất nhiều giai thoại xung quanh vẻ đẹp của người đàn ông này. Phan
An ở thành Lạc Dương, mỗi lần cưỡi xe ra ngoài chơi đều bị phụ nữ từ
trẻ đến già chạy theo xem mặt, nhiều đến nỗi chàng không dám bước ra
khỏi xe. Nhiều thiếu nữ quá si mê đã ném đầy hoa quả vào xe của chàng
nên cứ mỗi lần trở về thì xe đầy những quả chín. Từ đó mà trong dân gian
có câu nói “ném quả đầy xe”, được áp dụng cả trong văn chương để chỉ sự
hâm mộ cái đẹp.
Dân gian còn thêu dệt nên một giai thoại về Phan An (cũng tương tự như
giai thoại về nàng Tây Thi bị Đông Thi bắt chước): Vì vẻ đẹp của Phan An
quá nổi tiếng, có một người dung mạo cực kỳ xấu xí tên là Trương Mạnh
Dương cũng bắt chước dáng điệu Phan An và đi ra ngoài thành chơi, nhưng
mỗi lần ra khỏi cửa thì các chị em đều nhổ nước bọt, ném đá vào xe của
anh ta. Thế là, xe của anh ta chất đầy đá mà trở về.
Phan An mặc dù đẹp không đối thủ nhưng lại là một người đàn ông chung
tình rất mực. Đính hôn từ năm hơn mười tuổi, đối với người vợ kết tóc xe
tơ họ Dương, chàng hết sức thủy chung. Dương thị mất năm Nguyên Khang
thứ 8 (298) khiến Phan An đau buồn triền miên, viết nên những bài từ
điếu vong chứa đầy tình cảm son sắt keo sơn, và đây cũng chính là những
bài hay nổi tiếng trong mảng đề tài này.
Vẻ đẹp của Phan An càng nổi tiếng vì chàng còn là một người tài hoa, văn
chương thiên phú. Nhưng cuộc đời Phan An không tươi sáng như gương mặt
được mọi người ái mộ. Càng trưởng thành, tài năng của Phan An càng xuất
chúng, chàng bước vào quan lộ và cũng gặp nhiều thăng trầm. Cuối đời,
Phan An rơi vào vòng xoáy của những âm mưu lớn trong triều đình, bị đổ
tội tạo phản dẫn đến cơn loạn Bát vương và bị tru di tam tộc.
Tống Ngọc - chàng mặt đẹp xảo ngôn
Được xếp ngang hàng với Phan An về "nhan sắc", Tống Ngọc là một trong
hai đại mỹ nam nổi tiếng nhất trong lịch sử Trung Quốc. Mặc dù luôn
được hậu thế ca tụng về vẻ đẹp khác người nhưng rất khó tìm thấy trong
sử sách những miêu tả cụ thể về vẻ đẹp của mỹ nam này. Tống Ngọc nghiễm
nhiên được người đời trao vương miện và trở thành hình tượng lớn mỗi khi
nhắc đến vẻ đẹp của phái mày râu.
Tống Ngọc qua nét vẽ của hậu thế có phần yểu điệu, phù hợp với miêu tả về tài ăn nói khéo léo đến mức xảo ngôn. |
Hai từ “mỹ nam” miêu tả Tống Ngọc duy nhất xuất hiện trong bài phú
“Đăng Đồ Tử háo sắc”: Đăng Đồ Tử bẩm báo Sở Vương rằng Tống Ngọc là một
mỹ nam, rất biết ăn nói, nhưng bản tính háo sắc, nên đừng bao giờ để hắn
đến hậu cung. Nghe như thế, Tống Ngọc liền xin Sở Vương công tâm suy
xét, xem anh ta với Đăng Đồ Tử ai háo sắc hơn.
Tống Ngọc nói: "Mỹ nữ trong thiên hạ không đâu sánh bằng nước Sở. Mỹ nữ
nước Sở không đâu sánh bằng quê hương thần. Mỹ nữ quê hương thần không
đâu sánh bằng người đẹp cạnh nhà thần Đông Lân. Cô hàng xóm xinh đẹp này
nếu cao thêm một phân thì quá cao, nếu bớt đi một phân thì quá thấp;
nếu thoa thêm ít phấn thì quá trắng, thoa thêm ít son thì quá đỏ. Lông
mày thì cong mượt, làn da thì trắng như tuyết, eo thon, răng trắng. Ngay
cả một tuyệt thế giai nhân như vậy quan tâm đến thần suốt ba năm mà
thần vẫn chưa xao lòng, thì không lẽ thần là người háo sắc? Ngược lại,
Đăng Đồ Tử có người vợ xấu xí, đầu tóc rối bù, lỗ tai dị tật, hàm răng
lởm chởm, môi trề, bước đi hụt trước thiếu sau, lại thêm lưng gù, người
đầy mụn ghẻ. Đăng Đồ Tử thế mà lại thích cô ta, có liền 5 mụn con. Hoàng
thượng thấy không, chỉ cần là phụ nữ thì Đăng Đồ Tử thích ngay, vì thế
hắn ta háo sắc hơn thần”.
Miệng lưỡi của Tống Ngọc phi phàm như vậy đã làm cho Sở Vương đúng
sai lẫn lộn, phán Đăng Đồ Tử là kẻ háo sắc. Từ đó, Đăng Đồ Tử phải mang
tiếng xấu muôn đời, đời sau thường nhắc đến ba chữ “Đăng Đồ Tử” để chỉ
những phường háo sắc.
Cũng như Phan An, Tống Ngọc rất giỏi thơ phú, tương truyền là đệ tử của
Khuất Nguyên và tác phẩm tiêu biểu “Cửu biện” của Tống Ngọc được đánh
giá là “ngang cơ” với “Ly Tao” của Khuất Nguyên trong lịch sử văn học
Trung Quốc. Nhưng Tống Ngọc không có duyên với quan trường, đến cuối đời
cũng chưa từng được làm chức quan gì dù là nhỏ nhất, phải về quê sống
nương vào ruộng vườn đến lúc chết già không được ai biết tới.
Trâu Kỵ - mỹ nam 'dị ứng' với vẻ đẹp của chính mình
Thời Chiến quốc, Trâu Kỵ là một người đẹp trai rất nổi tiếng của nước
Tề. Thân cao hơn 8 thước, dung mạo đẹp đẽ nhưng có điều đặc biệt là Trâu
Kỵ không thích người ta cứ khen mãi vẻ ngoài của chàng mà muốn được
công nhận là người có chiều sâu tư tưởng. Chàng cũng là người có tài
năng thơ ca, văn chương nhưng tâm tính hướng nội nên hay trầm tư nghĩ
ngợi mà gặp phải bất hạnh.
Trâu Kỵ qua hình dung của hậu thế. |
Có giai thoại kể rằng, mỗi sáng khi thức dậy, mỹ nam nước Tề đứng
trước chiếc gương đồng mà thầm hỏi một cách u uất: "Hỡi gương thần, hãy
nói cho ta biết, ai là người đàn ông đẹp nhất nước Tề?' Gương thần luôn
trả lời: “Đến nay thì người vẫn là người đàn ông đẹp nhất nước Tề”. Nghe
xong Trâu Kỵ khóc nức lên một cách rất thương tâm.
Cho đến một hôm, gương thần đột nhiên nói: “Cuối cùng thì người không
còn là người đàn ông đẹp nhất nước Tề. Từ Công ở thành phía Bắc mới là
người đàn ông đẹp nhất" khiến Trâu Kỵ cảm thấy rất hạnh phúc nhưng
vẫn bán tín bán nghi. Chàng hỏi vợ và tỳ thiếp: “Giữa ta và Từ Công ai
đẹp hơn?” nhưng lại nhận được câu trả lời là chàng đẹp nhất.
Lòng đầy nghi hoặc, Trâu Kỵ gặp Từ Công và cùng Từ Công đến gặp vua Tề
Uy, kể lại sự tình. Hôm sau, Tề Uy vương triệu Trâu Kỵ vào diện kiến,
thì thầm với Trâu Kỵ: “Ái khanh lại là một người đẹp nhất nước Tề đấy!
Quả nhân đã huỷ dung nhan của tên Từ Công rồi”.
Trâu Kỵ nghe xong trở nên điên loạn, từ đó ai gặp chỉ còn thấy một người
ngờ ngệch, nói đi nói lại một câu: "Ta chỉ muốn là một người biết suy
nghĩ thôi mà!”. Bi kịch của mỹ nam này cũng thật đặc biệt giống như dung
mạo của chàng vậy.
Lan Lăng Vương - mỹ nam sau chiếc mặt nạ sắt
Tạo hình Lan Lăng vương qua hình dung của đời sau. |
Còn có tên là Cao Trường Cung, Cao Hiếu Quán, người đời Bắc Triều. Xuất
thân trong một gia đình truyền thống quan võ, Lan Lăng vương rất kiêu
dũng, thiện chiến, có ý chí chiến đấu mãnh liệt. Lan Lăng vương được gọi
là tuyệt thế mỹ nam vì có gương mặt xinh xắn, dịu dàng, da trắng như
con gái, một nét đẹp đầy nữ tính khác hẳn vẻ đẹp mạnh mẽ của các võ
tướng. Vẻ đẹp yếu đuối này thực không hợp với chốn binh đao, dễ bị mang
ra chế giễu, xem thường. Bởi thế, Lan Lăng vương khi ra trận luôn phải
đeo chiếc mặt nạ dữ dằn bằng sắt.
Dân gian thường truyền tụng một câu chuyện nổi tiếng về vẻ đẹp khác
thường khiến chàng không cần đánh cũng thắng giặc như sau: Một lần đi
cứu viện Lạc Dương, chàng cùng năm trăm kỵ sĩ, xông qua vòng vây của
quân Chu, đột nhập vào thành Lạc Dương. Các binh lính trên thành không
nhận ra là ai, cứ chần chừ vì hoài nghi đó là mưu kế của quân địch. Lan
Lăng vương bèn cởi bỏ mặt nạ để cho binh lính nhìn thấy rõ diện mạo của
mình. Binh lính trên thành lòng bỗng rúng động vì trông thấy dung mạo
đẹp ngời sáng, hơn trăm cung thủ bước đến nghênh đón. Thế là quân Chu
nhanh chóng bị đuổi chạy.
Về sau, Lan Lăng vương bị hoàng đế Cao Vỹ giết chết vì hiểu làm chàng có
ý đồ làm phản, lúc ấy chàng khoảng ba mươi tuổi. Chàng mất đi để lại
Trịnh vương phi goá bụa, sớm hôm sống trong đau khổ cùng cực. Nàng bèn
quy y nơi cửa Phật và sống hết đời tại đấy.
Tử Đô - sắc đẹp mê hoặc cả thánh nhân
Tử Đô tên thật là Công Tôn Yên, sống ở thời Xuân thu Chiến quốc. Miêu tả
vẻ đẹp của Tử Đô, sách Mạnh Tử viết: “Nói đến Tử Đô, trong thiên hạ này
không ai không biết đến vẻ đẹp của chàng. Ai không biết đến vẻ đẹp của
Tử Đô thì chẳng khác gì kẻ đui mù”.
Còn trong Kinh Thi có câu: “Núi cao có Phù Tô, vùng trũng có hoa sen.
Không gặp được Tử Đô, chỉ gặp kẻ cuồng dại”, có nghĩa là: người con gái
hò hẹn với một chàng đẹp trai, nhưng cô cứ chờ mãi mà chẳng thấy đâu,
chỉ gặp kẻ cuồng dại. “Tử Đô” được dùng làm đại từ thay thế cho anh
chàng đẹp trai, có ý đại diện cho một chàng bạch mã hoàng tử, mỹ nam
trong mơ của hầu hết các thiếu nữ.
Tử Đô với vẻ đẹp mê hoặc cả Mạnh Tử. |
Từ dân gian đến bậc thánh nhân quân tử như Mạnh Tử đều ngợi ca Tử Đô,
chứng tỏ vẻ đẹp của Tử Đô đã gây chấn động thiên hạ, có thể khiến các
cô gái điên cuồng, si mê, đau khổ.
Tử Đô không chỉ có tướng mạo đẹp đẽ mà còn rất giỏi võ nghệ và tài
bắn thiện xạ. Mặc dù sử sách ghi lại rằng Tử Đô có tính xấu là nhỏ nhen,
ích kỷ, có lần sẵng sàng hại người vì tính ích kỷ của mình (chuyện
này được ghi trong sử sách) nhưng dung mạo của chàng không những làm
chấn động giới thống trị mà còn khiến cho đông đảo dân chúng và người
đời sau si mê nên họ cũng đều đồng lòng liệt Tử Đô vào danh sách các mỹ
nam và dành nhiều trân quý.
Đăng nhận xét